آلرژی به کپک
اگر شما به کپک(قارچ) حساسیت داشته باشید، سیستم ایمنی در زمان تنفس اسپورهای قارچ، واکنشی بیش از حد نشان میدهد. حساسیت به قارچ میتواند باعث سرفه، خارش چشم ها و دیگر علائم شود. در بعضی افراد، حساسیت به قارچ با آسم آنها مرتبط است و سبب محدودیت نفس کشیدن و سایر علائم تنفسی میشود.

اگر حساسیت به قارچ دارید، بهترین دفاع کاهش در معرض قرار گرفتن با قارچ هایی که باعث واکنش در شما میشود است. داروها و درمان ها نیز میتوانند سبب کنترل علائم حساسیتی شما شوند.
علائم
حساسیت به قارچ(کپک) سبب علائم آلرژیک مشابه سایر حساسیت های دستگاه تنفسی فوقانی میشود. علائم و نشانه ها شامل:
- عطسه
- آبریزش بینی
- سرفه و خلط ته حلق
- خارش چشم ها، بینی وگلو
- آبریزش چشم ها
- پوست خشک و پوسته ریزی کننده
علائم حساسیت به کپک، از فردی به فرد دیگر متفاوت است و میتواند از ملایم تا خفیف متغیر باشد. ممکن است علائم در تمام طول سال باشند و یا فقط در زمان های خاصی از سال بروز کنند مثل زمانی که هوا مرطوب است و یا محیط داخل منزل یا خارج منزل غلظت بالایی از قارچ و کپک دارد.
حساسیت به کپک و آسم
اگر شما همزمان حساسیت به کپک و آسم دارید، علائم آسم ممکن است با در معرض کپک قرار گرفتن، تحریک شوند و بروز کنند. در بعضی افراد، در معرض گونه های خاصی از قارچ قرار گرفتن سبب حمله های شدید آسم میشود. علائم و نشانه ها شامل:
- سرفه
- خس خس سینه
- تنگی نفس
- تنگی و فشار قفسه سین
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر علائمی مانند آبریزش چشم ها، تنگی نفس، خس خس سینه و یا سایر علائمی که ادامه دار هستند و باعث آزار شما میشوند دارید، به متخصص آلرژی مراجعه کنید.
علل
همانند سایر آلرژی ها، حساسیت به کپک به علت واکنش بیش از اندازه سیستم ایمنی به آلرژنهای آن صورت میگیرد. زمانیکه اسپورهای کوچک کپک که به وسیله هوا منتقل میشوند را تنفس میکنید، بدن شما آنها را به عنوان عوامل مهاجم خارجی شناسایی میکند و تولید آنتی بادی هایی را شروع میکند که عامل بروز علائم آلرژی هستند.
پس از آنکه در تماس قرار گرفتید، بدن شما همچنان آنتی بادیهای یادآور تولید میکند تا در زمانی که مجددا با کپک برخورد میکند، بتواند در مقابل آن واکنش نشان دهد.
این واکنش سبب آزاد شدن موادی همانند هیستامین میشود که باعث ایجاد خارش، آبریزش چشم، آبریزش بینی، عطسه و سایر علائم حساسیت به کپک میشود.
کپک ها در داخل و خارج از محیط بسیار رایج اند و گونه های متنوعی نیز دارند اما فقط گونه های خاصی از آنها سبب ایجاد واکنش آلرژیک میشوند. بعضی از انواع کپک ها که سبب آلرژی میشوند شامل Alternaria aspergillus ,Cladosporium ,Penicillium میباشند.
ریسک فاکتورها
بعضی از عوامل میتوانند احتمال ابتلا به حساسیت به قارچ را در شما بالا برند و یا شدت آن را افزایش دهند.که شامل:
- داشتن سابقه خانوادگی حساسیت و آلرژی: اگر در خانواده کسی دچار آلرژی و یا آسم باشد، احتمال ابتلای شما نیز بالا میرود.
- داشتن شغلی که شما را در معرض کپک قرار میدهد: شغلهایی مانند کشاورزی، دامداری، آشپزی، شغلهای مرتبط با فرش، تعمیر چوب و… افراد را در معرض قارچ و کپک بیشتری قرار میدهد.
- زندگی در خانه های مرطوب: اگر رطوبت داخل منزل شما بالای 50% است، بیشتر در معرض کپک بوده اید و ریسک ابتلایتان بالا رفته.
قارچ ها در بسیاری از قسمتهای خانه مثل سقف، دیوار، حمام و … میتوانند رشد کنند.
- کار کردن و یا زندگی در ساختمان هایی که در معرض رطوبت بالا بودند: مثالهای آن شامل لوله های نشتی دهنده، نفوذ آب در زمان طوفان باران و خسارت های سیل میباشد. همه ساختمان ها تا حدی دچار مشکلاتی که سبب افزایش رطوبت شود، میشوند و این خود عاملی برای رشد قارچهاست.
- زندگی در ساختمان های با تهویه ضعیف: داشتن درها و پنجره های مهر و موم شده باعث میشود که تهویه به خوبی صورت نگیرد و رطوبت در خانه به دام بیفتد و شرایطی ایدهآل برای رشد قارچ ها فراهم کند. بیشترین مکان هایی که در معرض این موضوع هستند، آشپزخانهها و حمام و دستشویی منازل هستند.
عوارض
بیشتر واکنش های آلرژیک به قارچها و کپکها مانند علائم زکام بهاره هستند که علائمی آزار دهنده بوده اما جدی نیستند. هرچند گاهی واکنش های آلرژیک در پاسخ به کپکها میتواند خیلی جدی شود. که شامل:
- آسم القا شده توسط کپک: در افرادی که به کپک حساسیت دارند، تنفس کردن اسپورها میتواند سبب ایجاد واکنش آسم شود. اگر شما همزمان به آسم و حساسیت به کپک دچار هستید، مطمئن باشید که برنامه ای اورژانسی برای زمان عود آن دارید.
- سینوزیت حساسیتی به کپک: این سینوزیت حاصل یک واکنشی التهابی در سینوسها در پاسخ به کپک است.
- آسپرژیلوز برونشی-ریوی: این واکنش به قارچ در ریه افرادی که آسم و یا سیستیک فیبروزیس دارند، در پاسخ به قارچها اتفاق میافتد.
- پنومونی افزایش حساسیتی: این واکنش نادر در شرایطی که اسپورها سبب ایجاد التهاب در ریهها شوند اتفاق می افتد. این واکنش ممکن است در پاسخ به گرد و خاک محل کار نیز اتفاق بیفتد.
دیگر مشکلاتی که توسط کپک ایجاد میشوند
به جز آلرژی، کپک ها و قارچها میتوانند مشکلات دیگری را نیز برای افراد حساس ایجاد کنند. کپک ها میتوانند سبب عفونت پوست و یا غشای مخاطی شوند. قارچها به جز در کسانی که نقص سیستم ایمنی دارند(ایدز و یا کسانی که داروی سرکوبگر ایمنی مصرف میکنند)، نمیتوانند سبب عفونت سیستمیک در افراد شوند.
پیشگیری
جهت کاهش رشد کپک در منزلتان میتوانید از این راهنماییها استفاده کنید:
- کاهش منابع ایجاد رطوبت در زیرزمین: همانند لولههایی که نشت میکنند.
- استفاده از دستگاه رطوبت گیر: در هر محلی از خانهتان که بوی نم میدهد ازین دستگاه استفاده کنید. میزان رطوبت منزلتان را زیر 50% نگه دارید.
- استفاده از تهویه کننده هوا: استفاده از فیلترهای HEPA میتواند اسپورهای قارچ را از هوای بیرون به دام بیندازد قبل ازینکه هوا وارد خانه شود.
- تعویض منظم فیلترهای هوا: برای کارکرد بهترشان باید فیلترشان چند وقت یکبار تعویض شود.
- مطمئن شوید که تهویه هوا حمام و سرویس بهداشتی مناسب باشد: از سیستم تهویه در زمان حمام و بعد از آن برای خشک کردن سریعتر محیط استفاده کنید. اگر شما تهویه کننده هوا ندارید، پس از حمام درب حمام و پنجره را برای تهویه آن و خشک شدن سریع تر محیط باز بگذارید.
- ظرف زیر گیاه های طبیعی خود را تمیز و خشک نگه دارید: میتوانید از چوب و کنف برای این موضوع استفاده کنید.
- دور انداختن و یا بازیافت کردن کتاب ها و روزنامه های قدیمی: اگر در زیرزمین آنها را نگه میدارید، به راحتی محیط مناسبی را برای رشد کپک ها فراهم کرده اید!
تشخیص
در کنار علائم و نشانههایی که برای آلرژی دارید، ممکن است که متخصص آلرژی بخواهد که معاینات فیزیکی نیز برای تایید این حساسیت و رد کردن سایر مشکلات پزشکی برایتان انجام دهد. وی ممکن است یکی یا تعدادی بیشتر از تست های زیر را پیشنهاد کند.
- تست پوستی: در این تست از آلرژن های خالص رایج منطقه استفاده شده و در طی این تست آلرژنهای کپک بر روی پوستتان استفاده میشود(بر روی ساعد یا پشتتان) و اگر آلرژی داشته باشید، در آن محل دچار کهیر و قرمزی میشوید.
- آزمایش خون: یک آزمایش خون میتواند میزان پاسخ ایمنی شما در پاسخ به کپک را، با اندازه گیری آنتی بادیهای خاصی که بدنتان علیه آن تولید میکند، بسنجد.
درمان
بهترین درمان برای همه آلرژی ها، پرهیز از مواجهه با آن آلرژن است. هرچند قارچها بسیار رایج هستند و شما نمیتوانید بطور کامل از آنها دوری کنید. درمانی کامل برای این حساسیت وجود ندارد اما تعدادی از داروها میتوانند علائم شما را تخفیف بخشند.
- کورتیکواسترویید های بینی: این اسپریهای بینی جهت پیشگیری و درمان التهاب بینی که توسط قارچ ایجاد میشود کمک میکنند. برای بسیاری از افراد این درمان بیشترین تاثیر را دارد و اصولا اولین دارویی است که برای افراد حساس به قارچ تجویز میشود که شامل سیکلوزوناید، فبوتیکازون، ممتازون، تریامسینولون و بودزوناید است. خونریزی و خشکی بینی از شایع ترین عوارض جانبی این دارو هستند.
- آنتی هیستامین: این دارو برای درمان خارش، عطسه و آبریزش بینی کمک میکند. این داروها با انسداد مسیر هیستامین که یک فاکتور التهابیست، به کنترل علائم کمک میکنند.
این داروها شامل لوراتادین، فکسوفنادین و سیتریزین است. آنتی هیستامینها میتوانند سبب گیجی و خشکی دهان شوند.
فرم های اسپری بینی این محصول نیز با نام های آزلاستین و اولوپاتادین موجودند و با نسخه پزشک به فروش میرسند که عوارض جانبی آنها ایجاد طعم تلخ در دهان و خشکی بینی است.
- ضد احتقان های دهانی: این ها شامل سودافد و دریکسورال میباشند که نیاز به نسخه ندارند. از آنجایی که این داروها میتوانند سبب افزایش فشارخون شوند، از تجویز آنها به افراد با فشارخون بالا پرهیز شود. عوارض جانبی احتمالی آنها شامل افزایش فشار خون، فراموشی، کاهش اشتها، تپش قلب، عصبانیت و بیحوصلگی است.
- ضداحتقان های بینی: که شامل اکسی متازولین میشود. از این دارو بیش از 3 تا 4 روز نباید استفاده کرد چرا که ممکن است احتقان با شدت بیشتر از قبل برگردد. سایر عوارض جانبی احتمالی شامل سردرد، فراموشی و اضطراب است.
- مونتلوکاست: این دارو یک قرص است که سبب مهار عملکرد لکوترینها(یکی از مواد سیستم ایمنی که سبب علائم آلرژیک میشود همانند افزایش ترشح مخاط) میشود. این دارو برای درمان آسم آلرژیک و حساسیت به کپک موثر است.
همانند آنتی هیستامین ها، این دارو نیز به اندازه کورتیکواسترویید استنشاقی موثر نیست. این دارو در زمانیکه شخص اسپری بینی را نتواند استفاده کند و یا زمانی که همزمان مبتلا به آسم باشد، موثرتر است.
سایر درمان های حساسیت به کپک
- ایمونوتراپی: این درمان برای بعضی بیماریهای آلرژیک مانند زکام بهاره بسیار موثر واقع میشود. از این درمان برای انواع خاصی از آلرژنهای عامل حساسیت به کپک میتوان استفاده کرد.
- شستشوی بینی: جهت برطرف کردن علائم آبریزش بینی کمک کننده است. ممکن است پزشک شما پیشنهاد کند که روزانه با سرم نمکی بینی خود را شستشو دهید.
روش زندگی و درمان های خانگی
جهت کاهش علائم حساسیت به کپک:
- با پنجره های بسته بخوابید: چرا که ازین طریق کپکها که غلظتشان در هوای شب بالاتر است، نمیتوانند وارد اتاق خوابتان شوند.
- از ماسک استفاده کنید: اگر که در محیطی هستید که در معرض اسپورها و کپکها قرار دارید، از ماسک استفاده کنید.
- از بیرون رفتن در بعضی زمان های مشخص پرهیز کنید: برای مثال بلافاصله بعد از بارش باران، در هوای مه آلود و مرطوب.
ارسال دیدگاه